art 08 Mniszek lekarski zastosowanie i przepisy

Mniszek lekarski – zastosowanie i przepisy

Właściwości lecznicze mniszka

Mniszek lekarski to istna złocista apteka, wśród najważniejszych właściwości prozdrowotnych tej rośliny należy wymienić:

Działanie przeciwcukrzycowe. W mniszku występuje inulina – wyjątkowy wielocukier występujący między innymi w mniszku i cykorii, który wspomaga gospodarkę węglowodanową i spowalnia wchłanianie cukru.
Wspomaganie trawienia. Preparaty z mniszka powodują zwiększenie wydzielania soków żołądkowych a także żółci, zapobiegając jednocześnie jej zastojom. Dlatego mniszek sprawdza się w chorobach wątroby, stanach niedoboru soków żołądkowych, zapobiega także kamicy żółciowej.
Działanie moczopędne. Właściwości moczopędne mniszka wykorzystywane są przy leczeniu obrzęków, zaburzeń pracy nerek, oczyszczaniu organizmu z toksyn. Wspomagająco preparaty mniszkowe można stosować w leczeniu dny moczanowej.
Wzmacnianie odporności.
Leczenie chorób skóry. Mleczko mniszka pomaga pozbyć się kurzajek, brzydkich wyprysków i brodawek, choć jego działanie jest słabsze od mleczka glistnika jaskółczego ziela.
Wsparcie dla jajników i regulacja cyklu.
Pomoc przy odchudzaniu.

Syrop czy winko?

Do wytwarzania preparatów leczniczych zielarze wykorzystują wszystkie części rośliny, nawet korzeń, ale w domowej aptece wystarczy nam syrop z kwiatów. Ma on działanie przeciwkaszlowe, wzmacniające, a także oczyszcza organizm, redukując nawet nieznacznie złogi zalegające w żyłach i tętnicach. Syrop z mniszka zawiera minerały (żelazo, potas, magnez) i witaminy (nawet niewielkie ilości witaminy D). Znajdziemy w nim także wspomnianą już inulinę oraz asparginę (działanie przeciwmiażdżycowe), triterpeny – cudownie działające na skórę; przeciwzapalne i przeciwutleniające flawonidy oraz garbniki, które działają przeciwbakteryjnie. Syrop z mniszka jest więc lekarstwem wielofunkcyjnym, działającym dla dobra wątroby i woreczka żółciowego, dróg oddechowych, skóry, układu moczowego, jajników, układu odpornościowego. Stosowany zewnętrznie przyspiesza gojenie się ran. Syrop taki ma jednak jedną wadę – zawiera całe mnóstwo cukru, nie może więc być polecany cukrzykom. Zamiast syropu można jednak przygotować “winko” mniszkowe, z niewielką ilością cukru, z substytutem cukru (ksylitol, erytrytol) lub zupełnie bez cukru.

Przepis na syrop

Zanim przystąpimy do produkcji syropu, musimy zdobyć kwiaty. Zbieramy je tuż przed lub tuż po południu, w słoneczny dzień. Kwiaty powinny być otwarte i rozgrzane słońcem. Po powrocie z kwiatobrania, pozostawiamy kwiaty na godzinę, pozwalając owadom na ich opuszczenie. Następnie zalewamy kwiaty wodą i odstawiamy w chłodne, zacienione miejsce na 12-24 godziny. Potem zagotowujemy i gotujemy około kwadransa. Zdejmujemy z ognia i odstawiamy na kolejne 12-24 godziny, potem odcedzamy kwiaty. Zagotowujemy wodę z kwiatów dodając cukier i cytryny. Gotujemy do chwili uzyskania pożądanej konsystencji – syropu lub płynnego miodu. Studzimy, przelewamy do słoiczków i voila! A oto proporcje (mniej więcej):

1 część kwiatów na 1 część wody i 1 część cukru (np. litr kwiatów, litr wody i kilo cukru). Cytryna nie jest dodatkiem niezbędnym, ale poprawia smak. Dodajemy według woli: jedną, dwie lub więcej, obrane ze skórki i pokrojone w plastry.

Przepis na winko

Postępujemy podobnie, jak przy przygotowaniu syropu, ale nie dodajemy cukru. Przelewamy “wodę mniszkową” do słoiczków, gdy jeszcze jest gorąca i mocno zakręcamy. Można poddać dodatkowo pasteryzacji, ale nie jest to konieczne. Żeby poprawić smak możemy dodać nieco cukru lub innej substancji słodzącej. Oprócz “winka” z mniszka można zrobić także wino, ale przepisu na nie nie znam. Myślę, że postępuje się w tym przypadku podobnie jak przy produkcji wina z owoców – potrzebny będzie cukier i drożdże.

Nalewka z mniszka

Kwiaty mniszka (25-35 sztuk bez zielonych szypułek) wkładamy do słoja i zalewamy wódką. odstawiamy w ciemne miejsce na co najmniej tydzień, ale nie dłużej niż 10 dni. Przecedzamy i przelewamy do butelek. Można dosłodzić miodem, najlepiej mniszkowym.

Miód mniszkowy

Tym razem musimy skorzystać z pracy pszczół. Bardzo sprytne to owady i wiedzą, co dobre, dlatego nektar zbierany z kwiatów mniszka wykorzystują do sobie tylko znanych celów. Dlatego miód z mniszka jest prawdziwym rarytasem, jest też z reguły dużo droższy niż inne miody, ale naprawdę wart każdej ceny. Oprócz wszystkich wymienionych właściwości mniszka łagodzi bóle reumatyczne, leczy anemię no i posiada wszystkie magiczne właściwości miodu. Jednak, podobnie jak syrop, zawiera całą górę cukrów, więc nie każdy może go jeść. Wtedy sięgamy po “winko” mniszkowe bez cukrowe.

Produkty z mniszka – przeciwwskazania

Herbatek, naparów, nalewek, winek i syropów z mniszka muszą unikać ludzie cierpiący na nadkwasotę i chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Mogą natomiast korzystać (w rozsądnym zakresie) z niewielkich ilości miodu mniszkowego.